U mỡ là một u lành tính kết hợp những tế bào mỡ trưởng thành. U lành tính ở trung mô phổ biến nhất. Chúng thường tìm thấy nhiều ở tổ chức dưới da.
Đặc điểm của u mỡ là phát triển chậm, nhiều năm, thường không đau, mềm và có ranh giới rõ (có vỏ). Tổ chức da phía trên khối u hoàn toàn bình thường và không có những rối loạn gì đặc biệt về màu sắc hay cảm giác. U mỡ gặp bất kỳ ở lứa tuổi nào, nhưng nhiều hơn ở lứa tuổi trưởng thành, trung niên. Do u mỡ thường là lành tính nên người bệnh chủ quan, chỉ khi khối u lớn gây ảnh hưởng thẩm mỹ hoặc chèn ép các cơ quan khác người ta mới đi điều trị.
U mỡ có kích thước rất đa dạng, nó lớn lên theo tuổi tác, có khi to bằng quả bưởi. U mỡ có thể phát triển ở nhiều vị trí trên khắp cơ thể, hay gặp nhất ở cổ, vai, ngực, bụng, phần trên của lưng, cánh tay, đùi. Rất hiếm khi thấy u mỡ ở trên mặt và hầu như không bao giờ thấy ở bàn chân, bàn tay.
Các u mỡ thường lành tính nhưng cũng dễ gây nguy hiểm. Chẳng hạn, các khối u to ở cổ, vai, gáy... có thể chèn ép các dây thần kinh, gây liệt hoặc làm rò ống bạch huyết (mạch máu lớn) gây tử vong.
Đặc biệt, có những trường hợp u mỡ phát triển trong các nội tạng: gan, thận, tim, ổ bụng... sẽ dẫn đến những rối loạn chức năng của nhiều cơ quan. Bệnh không có tính di truyền, nhưng những thành viên trong gia đình mắc bệnh rối loạn mỡ nổi cục thường nổi nhiều u mỡ trên khắp cơ thể. Có trường hợp u mỡ trong trung thất gây khó thở, khó nuốt, thậm chí suy hô hấp...; ở ruột non gây tắc ruột, lồng ruột, thậm chí đi ngoài ra máu, bị hoại tử trong ổ bụng gây viêm phúc mạc nặng... và nếu u quá to chèn ép các cơ quan trong ổ bụng không được xử lý kịp thời bệnh nhân có thể chết.
U mỡ được phân loại như sau:
1. U mỡ mỡ đơn lẻ hay gặp ở thân và chân tay, nằm ở vị trí nông và hiếm khi thâm nhiễm vào lớp sâu như cơ. Khối u hầu như không thay đổi thể tích trong những trường hợp bị gầy sút nhanh chóng.
2. U mỡ lan tỏa lành tính: U mỡ giới hạn không rõ và lan tỏa ở lưng, thường xâm nhập xuyên qua các sợi cơ, do đó hay tái phát sau phẩu thuật.
3. U mỡ đối xứng lành tính: còn gọi là bệnh Madelung. U mỡ ở đầu, cổ, vai, cánh tay. Tỷ lệ đàn ông hay gặp hơn phụ nữ, thường mắc ở những người nghiện rượu hoặc đái đường.
4. Đa U mỡ gia đình: có tính chất di truyền, thường có nhiều khối u nhỏ và phát triển rõ nhất sau tuổi dậy thì, tập trung ở vùng cổ và vai.
5. U mỡ đau: còn gọi bệnh Dercum. U mỡ điển hình ở chi trên của người phụ nữ mãn kinh, béo phì. Những người nghiện rượu; bất ổn tinh thần và trầm cảm thường mắc bệnh này.
6. U mạch mỡ: U dưới da mềm hiện diện ở tuổi trưởng thành. U thường nhiều thùy, U thường kết hợp đau mơ hồ, có thể tự phát hoặc áp lực.
7. U hiberm: U đơn độc, giới hạn rõ, thường không có triệu chứng. Vị trí thường gặp: giữa vai, nách, gáy.
Để chẩn đoán chính xác u mỡ lành tính hay ác tính người ta dựa vào kết quả CT Scaner .
1. Nếu như u mỡ có số lượng ít, nhỏ gây mất mỹ quan cho một vùng nào đó của cơ thể hoặc gây vướng víu, có thể yêu cầu tiểu phẫu. Tùy theo vùng, thầy thuốc sẽ chỉ định cắt bỏ hay chỉ hút mỡ. Cắt bỏ u mỡ là một can thiệp nhỏ, đơn giản, thường chỉ cần gây tê tại chỗ, được chỉ định đối với những u mỡ có đường kính dưới 3 cm, những u mỡ ở sâu hoặc có lẫn nhiều thành phần xơ. Hút mỡ được chỉ định với những u mỡ to ở những vùng dễ tiếp cận. Sau khi cắt bỏ hay hút, u mỡ không tái phát nếu phẫu thuật viên đã lấy đi hết mô mỡ. Còn với các khối u to, sẽ phẫu thuật lấy bỏ toàn bộ khối u. Tuy nhiên, mỗi lần phẫu thuật chỉ lấy được u tại một vùng, nên người có nhiều u sẽ phải phẫu thuật nhiều lần.
2. Với
u mỡ quanh mắt (còn gọi là mụn thịt quanh mắt): hiện nay các BS thường dùng phương pháp đốt laze điều trị tuy nhiên thực tế cho thấy sau khi đốt tỷ lệ u mỡ nhanh tái phát quanh vùng mắt. Nên phải kết hợp thuốc uống đặc hiệu mới hết hẳn.
3.
Điều trị u mỡ khỏi vĩnh viễn: Bản chất của u mỡ sinh ra trong cơ thể là do cơ thể rối loạn chuyển hóa mỡ trong da. Đây là điều các nhà chuyên môn đều thấy được nhưng lại chưa nghiên cứu ra lý do gì gây nên rối loạn chuyển hóa mỡ trong da. Tất cả các tài liệu chuyên nghành hiện nay thì nguyên nhân phát triển u mỡ, đa u mỡ chưa được biết rõ. Có lẽ nhờ kỹ thuật tiểu phẫu nhanh mà quên đi tìm nguyên nhân chữa gốc bệnh. Mặc dù cùng với các bệnh gan nhiễm mỡ, máu nhiễm mỡ... xếp vào nhóm
rối loạn chuyển hóa mỡ nhưng nguyên nhân gây u mỡ lại khác hẳn nên không cùng phương pháp điều trị. Thực tế lâm sàng thì tiểu phẫu chỉ phù hợp với u mỡ số lượng ít, chỉ ở vùng nhỏ Nhưng với u mỡ mọc toàn thân như những u cục toàn thân mà người ta bảo
ung thư da, u xơ thần kinh... thì giải phẫu sao? và có trường hợp cắt bỏ u mỡ rồi thì sau một thời gian u mỡ mọc tái phát và lan ra ngày càng nhiều thì không lẽ lại cắt bỏ liên tục.... Như những người bị mụn thịt quanh mắt có cắt bỏ thì sau một thời gian nó lại mọc lại.
Nguyên nhân sinh ra u mỡ là cơ thể thiếu chất chuyển hóa, do cơ thể thiếu chất chuyển hóa sinh học (như là chất xúc tác trong phản ứng hóa học) khiến cơ thể người bệnh không chuyển hóa được lớp mỡ dưới da khiến u mỡ có cơ hội hình thành. Đây có thể bệnh sinh ra trong quá trình ăn uống thiếu dinh dưỡng, do cơ thể không đủ nguyên tố chuyển hóa.. Và trong quá trình nghiên cứu chúng tôi đã tìm ra hoạt chất chuyển hóa u mỡ dưới da có thể điều trị khỏi hoàn toàn các trường hợp u mỡ toàn thân, u mỡ mụn thịt quanh mắt. Thời gian
điều trị u mỡ từ 3 đến 6 tháng các u mỡ sẽ biến mất hẳn hoàn toàn không tái phát.